ORIGINAL_ARTICLE
رابطه ولایت و جمهوریت در اندیشه آیت الله مصباح یزدی
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تاسیس نظامی جدید، نظریهپردازی دربارة حکومت اسلامی در اندیشههای فقهی- سیاسی شیعه به موضوعی مهم تبدیل شد و همواره توجه به دو مفهوم ولی فقیه – جمهور و روابطشان در تبیین فلسفه سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران جایگاه مهمی را دارا میباشد. آیت الله مصباح یزدی از اندیشمندانی است که فلسفه سیاسی جمهوری اسلامی را بررسی کرده است اما تا کنون رابطه ولایت مطلقه و رای مردم در اندیشه وی واکاوی نشده است. از این رو پرسش اصلی این نوشتار آن است که رابطه ولایت فقیه و جمهوریت در اندیشه سیاسی آیت الله مصباح یزدی چگونه است؟ فرضیهی اصلی این مقاله این است که سرپرستی فقیهِ عادل در طول ولایت تشریعی خداوند متعال است و این، عامل مشروعیت نظام، قانون و مجریان را رقم میزند، گرچه جمهور و رای آحاد مردم در منطقه الفراغ هم جایگاه و کارکردهای خود را دارد. نوشتار حاضر به روش مطالعه اسنادی-تحلیلی و چارچوب نظری تحلیل سیستمی، درصدد تبیین اندیشه آیت لله مصباح یزدی در خصوص رابطه «ولیّ و جمهور» است.
https://journals.abru.ac.ir/article_35507_e5b4e1eba012d3ce6069a277bd23e4b1.pdf
2019-05-22
9
32
10.2783.4999/QJPR.2003.1101.001
کلیدواژه: ولایت فقیه
جمهوریت
مصباح یزدی و روش شناسی سیستمی
علی
شیرخانی
rooz1357@gmail.com
1
دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی قم
LEAD_AUTHOR
محمدرضا
عبداله نسب
mo.ab62@yahoo.com
2
دانشگاه آزاد قم
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پیشینهشناسی رابطه آزادی اندیشه و ارتداد در اندیشه معاصر
رابطه آزادی اندیشه و ارتداد بحث نوپایی است که مطالعات نظاممندی در این باره انجام نشده است. با این حال میتوان رد پایی از این مطلب را در آثار اندیشمندان اسلامی یافت. پژوهش حاضر با جمعآوری و جمعبندی نظرات دوازده تن از اندیشمندان معاصر در باب رفع تنافض ظاهری بین دفاع اسلام از آزادی اندیشه و جعل حکم اعدام برای مرتد، کوشیده است تا پیشینه روشنی از این بحث ارائه دهد. اندیشمندانی که نظرات ایشان در مقاله بررسی شده است به ترتیب الفبا عبارت اند از: ادلبی، ایازی، بنا، جابری، جوادی آملی، سبحانی، سروش، طباطبایی، عوده، مصباح یزدی، مطهری و منتظری. غالب اندیشمندان اسلامی روی این موضوع اتفاق نظر دارند که ارتداد صرف تغییر عقیده نیست، بلکه نوعی اقدام علیه هویت جمعی دین و جرمی سیاسی میباشد. با این حال برخی از متفکران مزبور حکم اعدام مرتد را به کلی مردود دانسته و اسلام را فاقد آن دانستهاند. بیان نوآوری هر یک از اندیشمندان مزبور و مقایسه آن با دیگر نظرات از امتیازات تحقیق پیش روست.
https://journals.abru.ac.ir/article_35508_64625b7737e2ce5539da36aa4eda4c78.pdf
2019-05-22
33
62
10.2783.4999/QJPR.2003.1102.002
کلیدواژگان: پیشینه
رابطه آزادی اندیشه و ارتداد و اندیشه معاصر
اکبر
ساجدی
akbarsajedi@gmail.com
1
گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
رویکرد اسلامی- شیعی به صلح در روابط بینالملل
هدف این پژوهش در وهله اول بررسی مفهوم صلح و سازوکارهای دستیابی به آن از منظر رویکرد اسلامی به روابط بینالملل و بهویژه فقه شیعی و در وهله دوم مقایسه رویکرد اسلامی به صلح با دیدگاههایی همچون رئالیسم و لیبرالیسم، مارکسیسم و نظریههای انتقادی در عرصه روابط بینالملل است. تمرکز اصلی این پژوهش بر فقه شیعی است، زیرا اعتقاد بر این است که این عنصر بینشهای جدیدی به رویکرد اسلامی روابط بینالملل میبخشد که ضمن پویاتر کردن آن میتواند در بررسی مفاهیم اصلی روابط بینالملل ازجمله جنگ و صلح راهگشا باشد. سؤال اصلی که پژوهش تلاش دارد به آن پاسخ دهد، عبارت از این موضوع است که رویکرد اسلامی به صلح چگونه است؟ و فقه شیعی به چه صورتی باعث پویایی در رویکرد اسلامی به روابط بینالملل و بهویژه صلح میشود؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که رویکرد اسلامی در مقایسه با بیشتر رویکردهای مطرح در روابط بینالملل در نگاه خود به صلح به عواملی نظیر فرد، دولت و نظام بینالملل توجه میکند و بدین لحاظ میتوان گفت که این رویکرد جامعیت بیشتری دارد. از طرف دیگر فقه شیعی از طریق ارائه تفسیرهای جدید، بهویژه در حوزه عقل و اجماع، در مقایسه با نگرش اهل سنت، باعث پویاتر شدن رویکرد اسلامی به موضوعات بینالمللی ازجمله جنگ و صلح میشود. مستندات مربوط به این استدلال در متن اصلی مقاله آورده شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است
https://journals.abru.ac.ir/article_35509_47153d12a26a0e7210ca7c2486a20840.pdf
2019-05-22
63
96
10.2783.4999/QJPR.2003.1103.003
واژگان کلیدی: روابط بینالملل
صلح
واقعگرایی
لیبرالیسم
اسلام و صلح مثبت
عسگر
صفری
asgar.safari2017@gmail.com
1
دانشجوی دکتری دانشگاه گیلان
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
رویکرد دیپلماسی عمومی بریتانیا در قبال قرائتهای سهگانه از اسلام در غرب آسیا
سه قرائت از اسلام به عنوان سه مدل حکومتی رقیب در منطقه غرب آسیا سعی دارند تا خود را به عنوان الگوی برتر معرفی کنند. پژوهش حاضر با هدف پاسخگویی به این پرسش کلیدی به رشته تحریر درآمده است که «رویکرد دیپلماسی عمومی بریتانیا، با کدام خوانش از اسلام در منطقه غرب آسیا انطباق بیشتری دارد و لندن توسعه کدام قرائت از اسلام را ترجیح میدهد؟». نتایج این پژوهش گویای آنست که بیشترین ناهمخوانی و عدم انطباق میان رویکرد دیپلماسی عمومی بریتانیا با نمایندگان اسلام ناب محمدی است تا جایی که هیچگاه این تعارض، به سازش و تعامل منتج نمیشود. از سوی دیگر انگلیسیها به دلیل قرابتهای نگرشی و فرهنگی با نمایندگان اسلام سکولار، کمترین چالش را با این تلقی از اسلام دارند. اسلام وهابی نیز به دلیل بازی در پازل دیپلماسی عمومی بریتانیا و تأمین اهداف کلان آن، که از طریق ارائه الگویی غیرانسانی و خشن از شریعت محقق میشود، پس از مدل اسلام سکولار برای مقامات لندن از اولویت برخوردار است. همچنین در جریان بیداری اسلامی، مقامات بریتانیا به منظور ایجاد همگرایی بیشتر میان نمایندگان اسلام سکولار و وهابی جهت مقابله با نماد اسلام اصیل وارد عمل شدند.
https://journals.abru.ac.ir/article_35510_c0a02a17a21ff27d27c13124a905cbee.pdf
2019-05-22
97
127
10.2783.4999/QJPR.2003.1104.004
کلید واژگان: دیپلماسی عمومی
بریتانیا
انگلیس
اسلام ناب
اسلام سکولار و اسلام وهابی
حجت اله
نوری ساری
noori1404@chmail.ir
1
دانشجوی دکترا
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحول مفهوم جهاد در میراث تصوف
در پژوهش پیش رو سعی شده است ضمن بررسی گذرای «منظومه مفاهیمی متصوفه» و «کشف سرنخهای اصلی آن» به منظور پژوهش پیرامون «معنای جهاد از منظر متصوفه»، تفسیری نیز از «تحولات مفهوم جهاد در میراث تصوف» ارائه شود. برای دستیابی به هدف مذکور، از یک نظریه تفسیریِ مبتنی بر متد «توشی هیکو ایزوتسو» استفاده شده است؛ ایشان در پژوهشهای تحلیلی خود پیرامون «مفاهیم قرآنی، فهم تغییر و تحولات این مفاهیم و تفسیر حرکت این مفاهیم در میان ساختار جاهلی و ساختار قرآنی» از متدی خاص بهره برده است. در پژوهش پیش رو آمده که یکی از مؤکَّدترین وظایف صوفی برای رسیدن به حقیقت، تزکیه و تهذیب نفس است و برای این مهم باید مجاهده نماید، یعنی آماده سازی نفس برای ارتقا به مقامات. لذا جهاد (مجاهده) خواسته اصلی متصوفه نیست بلکه ابزاری است فرعی و مقطعی که سالک در مسیر خود از آن استفاده میکند، اما همزمان با توسعه ایده تصوف و فاصله گرفتن آن از زهّاد اولیه، مفاهیم برآمده از آن نیز توسعه یافت، و بعدها متصوفه این نیاز را احساس کردند که باید برای معنای صوفیانه «جهاد»، ریشههای شرعی بیابند، اینجا بود که «مجاهده با نفس» به عنوان همتراز «جهاد قِتالی» و چه بسا بالاتر از آن مطرح گردید و مجاهده با نفس به اصل زیربنایی تبدیل شد و مابقی اشکال جهاد، فروع آن معرفی شدند. لذا مفهوم جهاد در میان متصوفه، صبغه صرفاً معنوی به خود گرفت و نگاه «اهل طریقت» معطوف به مجاهده با نفس (جهاد اکبر) شد، بی آنکه توجه زیادی به عرصههای گسترده و متنوع جهاد شود.
https://journals.abru.ac.ir/article_35511_78b2934d45edc4ad55ddfda603cda91b.pdf
2019-05-22
129
148
10.2783.4999/QJPR.2003.1105.005
واژگان کلیدی: تصوف
جهاد
هدف و ابزار جهاد
تفسیر
رضا
خراسانی
reza.khorasanie@gmail.com
1
دانشگاه شهید بهشتی تهران
LEAD_AUTHOR
سلمان
زارعی
salman.zarei89@gmail.com
2
دانشگاه شهید بهشتی تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اقتصاد سیاسی تحریم و تأثیر آن بر ساختارسیاسی تطبیقی دولتهای دموکراتیک و غیر دموکراتیک
درادبیات اقتصاد سیاسی، تحریم به عنوان یکی ازاصلی ترینابزارسیاست خارجی کشورها، همچنان نقش پررنگ خود را درقرن بیست ویکم حفظ کرده و بعنوان یک اهرم فشار قدرتمند از سوی قدرتهای بزرگ علیه سایر کشورها مورد استفاده قرارمی گیرد. امروزه، تحریم به دلیل کم هزینه بودن نسبت به ابزارنظامی و به عنوان یک جایگزین مناسب، نقش حائزاهمیتی رادرسطح بین الملل ایفا میکند. اثرات وپیامدهایی که تحریم برساختارهای سیاسی کشورهای تحت تحریم میگذارد میتواند به بی ثباتی سیاسی، خشونت، نارضایتی عمومی، تغییر رژیم، شورش وکودتا منجر شود. هدف از تحریم این است کشور تحت تحریم، به تدریج ضعیف وبی ثبات شده ودرنهایت نوع رفتارسیاسی خود را تغییر دهد. فرضیه مقاله این است که به نظرمی رسد تحریم با وجود تأثیرات غیرقابل انکاری که دربی ثبات سازی دولتهای دموکراتیک دارد، دارای تاثیر محدودی در بی ثباتی سیاسی کشورهای غیردمکراتیک دارد. نقش فشار ناشی از تحریم در تغییر رفتار سیاسی کشورهای غیر دموکراتیک بسیار نادر بوده است.
https://journals.abru.ac.ir/article_35512_91a1edc8c56f40e34011acf3e6dc6881.pdf
2019-05-22
149
183
10.2783.4999/QJPR.2003.1106.006
واژگان کلیدی: تحریم
بی ثباتی سیاسی
تحریم اقتصادی
کشورهای غیردموکراتیک و کشورهای دموکراتیک
حسین
مسعودنیا
hamass@2005yahoo.com
1
دانشیارگروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
پیمان
شیخ محمودی
paymanshaykhmahmodi@gmail.com
2
فارغ التحصیل دانشگاه اصفهان
AUTHOR