نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محسن عزیزی

محقق و پژوهشگر علوم سیاسی و اقتصاد سیاسی و رئیس اداره در ستاد گمرک ج.ا.ا

چکیده

اهمیت جنبه‌ نظامی امنیت ملی در دوران معاصر کاهش یافته و جنبه‌های دیگر، به‌خصوص بُعد اقتصادی امنیت ملی، اهمیت یافته است. درحالی‌که در گذشته ، امنیت ملی معمولا فقدان تجاوز خارجی تلقی می شد و ارتش مهمترین ابزار تامین امنیت ملی محسوب می شد امروزه مفهوم امنیت تحول‌یافته و دارای ابعاد تازه‌ای شده است به‌گونه‌ای که دولت‌ها، امنیت را به‌ویژه امنیت ملی را در توسعه اقتصادی-تجاری و نه در اسلحه سراغ یکی از سازمان‌هایی که متناسب با فرآیند جهانی شدن می‌تواند امنیت اقتصادی کشور را تقویت کند گمرک به عنوان مرزبان اقتصادی کشور است. این سازمان پل ارتباطی میان سیاست‌های مالی و بازرگانی و مهمترین سازمان اثرگذار در روند تجارت بین المللی از اهمیت و حساسیت ویژه ای برخوردار است در حالی که قبلا بدلیل بکارگیری فرآیندهای سنتی و استفاده از سامانه‌های جزیره‌ای وضعیت مناسبی نداشته ، در دوره جدید متحول شده است. بر این اساس در مطالعه حاضر به بررسی نقش گمرک بر امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های 1396-1392 پرداخته شد. برای این منظور پس از جمع‌آوری 106 پرسشنامه از بین خبرگان و فعالان در حوزه تجارت و گمرک به تجزیه و تحلیل نتایج بر اساس الگوهای معادلات ساختاری پرداخته شد. نتایج نشان داد که گمرک جمهوری اسلامی ایران بر تمامی ابعاد امنیت اقتصادی طی دوره زمانی 1392 تا 1396 نقش معنادار داشته است. در همین راستا علی‌رغم اینکه گمرک بر تمام ابعاد نقش موثر داشته است اما بالاترین میزان اثرگذاری گمرک بر مقاوم‌سازی اقتصاد بوده است و کمترین میزان اثرگذاری گمرک بر پدیده قاچاق کالا است.

کلیدواژه‌ها

• امنیت اقتصادی
• مرزبان اقتصادی
• تجارت خارجی
• اقتصاد مقاومتی

عنوان مقاله [English]

Economic Security of the Islamic Republic of Iran (Case Study: The Role of Economic border guard)

نویسنده [English]

• mohsen azizi

Researcher in political science and political economy

چکیده [English]

The importance of the military aspect of national security in contemporary times has gradually declined and other aspects, especially the economic dimension of national security, have become important. Whereas in the past, national security was often regarded as the absence of foreign aggression and the military was the most important means of securing national security, today the concept of security has evolved to include new dimensions so that governments, especially national security, in economic-commercial development, not Arms is one of the organizations that can enhance the economic security of the country in accordance with the process of globalization, which is the Customs authority. The organization is a bridge between financial and trade policy and the most important organization influencing international trade, but has evolved into a new era, due to the lack of traditional processes and the use of island systems. Accordingly, the present study examined the role of Customs on the economic security of the Islamic Republic of Iran during the years 1396-96. For this purpose, after collecting 106 questionnaires from experts and practitioners in the field of trade and Customs, the results were analyzed based on structural equation models. The results showed that the Islamic Republic of Iran Customs had a significant role on all aspects of economic security during the period 2013-2014. In spite of this, although customs has played an important role in all aspects, customs has had the highest impact on economic recovery and the customs have the least effect on the phenomenon of smuggling.

کلیدواژه‌ها [English]

• economic security
• economic border guard
• Foreign Trade
• Resistance Economics