جریان‌های شیعی عراق و تحولات عراق جدید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت‌الله بروجردی، بروجرد، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی جریان‌های شیعی عراق و تحولات عراق جدید است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که جریان‌های شیعی عراق کار دشواری برای آینده دولت‌سازی در عراق دارند؛ چرا که، روند دولت­سازی در عراق تحت تأثیر مؤلفه­های مختلف اجتماعی، سیاسی و الگوی کنش نخبگان شکل می­گیرد؛ اما این را هم باید پذیرفت که به قدرت رسیدن شیعیان اسلام­گرای عراق چیزی نبود که خوشایند آمریکا و غرب و کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس باشد. لذا، ایالات‌ متحده از قدرت گرفتن اسلام­گرایان شیعه ناخرسند بود و تلاش داشت تا از طریق تقویت هم‌پیمانان شیعی سکولار خود جلوی این اتفاق را بگیرد. از طرفی مسأله­ هویت ملی، جهادگرایان، سیاست کشورهای منطقه­ای و بین‌المللی در قبال عراق در پرونده­هایی چون دولت مرکزی، کُردها و اهل سنّت، مساله‌ مبارزه با فساد، رویکردهای سیاسی احزاب و ائتلاف‌های سیاسی از این فاکتورهایی است که روند دولت- ملت­سازی را تهدید می­کند. با این حال، این را باید پذیرفت که بهترین فرصت برای جریان‌های شیعه عراق در طول تاریخ این کشور رقم خورد و اگر رویکرد اتحادی را در پیش بگیرند، خواهند توانست چالش‌های پیش رو را کاهش دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Shiite Currents in Iraq and Developments in the Modern Iraq

نویسنده [English]

  • Arash Daneshmehr
Master's student, Faculty of Humanities, Ayatollah Borujerdi University, Borujerd, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study is to examine the Shiite currents in Iraq and the developments in modern Iraq. The research method is descriptive-analytical and the results showed that the Shiite currents in Iraq are working hard for the future of state-building in Iraq; Because, the process of state-building in Iraq is formed under the influence of various social, political components, and the pattern of action of the elites; But it must also be acknowledged that the rise to power of the Islamist Shiites in Iraq was not something that pleased the United States, the West and the Arab countries bordering the Persian Gulf. Therefore, the United States was dissatisfied with the rise of Shiite Islamists and sought to prevent this by strengthening its secular Shiite allies. On the other hand, the issue of national identity, jihadists, regional and international countries' policy towards Iraq in cases such as the central government, Kurds, and Sunnis, the issue of fighting corruption, and political approaches of political parties and coalitions are among the factors that threaten the nation-building process. However, it must be acknowledged that this is the best opportunity for the Shiite currents in Iraq throughout its history, and if they take a united approach, they will be able to reduce the challenges ahead.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iraq
  • Shiite currents
  • Saddam
  • Iran
  • Parliamentary elections
آزر، ادوارد؛ این مون، چونگ (1379). امنیت ملی در جهان سوم. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
 ابوالحسن شیرازی، حبیب‌الله (1384). نقش گروه­های معارض عراقی در روابط ایران و عراق. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
برنابلداچی، سیروس (1387). نقش شیعیان در ساختار سیاسی عراق. تهران: معاونت سیاسی ناجا.
 بروکر، پل (1383). رژیم‌های غیردموکراتیک؛ نظریه‌ها، سیاست و حکومت. ترجمه علیرضا سمیعی اصفهانی. تهران: انتشارات کویر.
بغدادی، سامی (2010). مبادی الدوله والقیاده لدی مراجع الحوزه العلمیه. نجف: مطبعه البینه.
جمالی، حسین (1380). تاریخ و اصول روابط بینالملل. تهران: نشر نمایندگی ولی فقیه در سپاه.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1385). تاثیر ژئوپلیتیک عراق بر امنیت کشورهای پیرامونی. پژوهشکده­ مطالعات راهبردی.
خبرگزاری تسنیم، 13 اردیبهشت 1396.
خبرگزاری مشرق نیوز، ۱۲ اسفند ۱۳۹۶.
 خرم‌شاد، محمدباقر؛ نادری، احمد (1390). نقش حزب الدعوه الاسلامیه در گفتمان مقاومت جنبش شیعی عراق. شیعه‌شناسی، 9(33)، ص167-199.
 دهشیار، حسین (1382). مسائل ایران و عراق. بی‌جا: موسسه­ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
رفاعی، عبدالجبار (2014). مفهوم الدوله فی مدرسه النجف. بی‌جا: نشر مومنون بلاحدود.
روزنامه شرق، ۲۶/۳/۱۳۹۰.
شیعه نیوز، ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۶.
طالقانی، سید علی (1382). ترمینولوژی جریان‌شناسی فرهنگی. حوزه، شماره 119.
 طاهری عطار، غزاله (1392). طراحی و تبیین الگوی ملت‌سازی ‌پایدار. پژوهش‌های راهبردی سیاست، 2(7).
قوام، عبدالعلی؛ زرگر، افشین (1389). دولت‌سازی ملت‌سازی و نظریه­ روابط بین‌الملل، چهارچوبی تحلیلی برای فهم و مطالعه جهان دولت- ملت‌ها. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
کرمی، حسین (1387). اوضاع معاصر کشورهای اسلامی و تاریخ سیاسی عراق. تهران: انتشارات پژوهشکده­ مطالعات راهبردی.
گازیوروسکی، مارک (1379). مشروعیت رژیم و امنیت ملی. در: امنیت ملی در جهان سوم. ترجمه پژوهشکده­ مطالعات راهبردی. تهران: پژوهشکده­ مطالعات راهبردی.
 گلی، محمد (1396). حشد الشعبی، روابط با دولت و الزامات آینده. اندیشکده­ راهبردی تبیین.
متقی، ابراهیم (1390). ایران در راهبرد و سیاست خارجی اوباما. تهران: مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی.
 متقی‌زاده، زینب (1384). جغرافیای سیاسی شیعیان منطقه خلیج فارس. قم: مؤسسه شیعه‌شناسی.
مستند جدارالماء: مصاحبه با سران الحشد الشعبی. قابل دسترس در: www.aparat.com
موصلی، احمد (1998). سیرة وحیاة الامام الخوئی. بیروت: دارالهادی.
میراحمدی، منصور؛ مرزه، محمدحسین (1396). جریان‌های فکری سیاسی عراق پس از 2003. علوم سیاسی، 20(77).
https://www.mashreghnews.ir/news