جایگاه رهبری در نظام سیاسی از نظر آیت‌الله خامنه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آیت‌الله العظمی بروجردی، بروجرد، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت‌الله العظمی بروجردی، بروجرد، ایران

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر جایگاه رهبری از منظر آیت الله خامنه‌ای بوده است. در مهمترین مرکز تصمیم گیری در چارچوب کارویژه های نظام اسلامی به این مسأله پرداخته شده است که ازمنظر آیت الله خامنه‌ای چه فرد یا نهادی، مسائل اصلی سیاست جامعه اسلامی را تشخیص و شناسایی می کند. در دامنه قدرت نیز قلمرو اختیارات رهبری مورد مداقه قرار گرفته شده است. اینکه گستره قدرت رهبر در نظام سیاسی اسلام محدود به حوزه عمومی است یا قلمروهایی از زندگی خصوصی افراد را نیز در بر می گیرد. پرسشی که در پژوهش مورد بررسی قرار گرفته این است که: از منظر آیت الله خامنه ای، رهبری در نظام سیاسی اسلام دارای چه جایگاهی است؟ در پاسخ به این پرسش، این فرضیه مطرح می شود که «از منظر آیت الله خامنه ای، مهمترین مرکز تصمیم گیری مردم هستند و دامنه قدرت رهبری در چارچوب قوانین و جریان قدرت از قائده هرم جامعه است». در این تحقیق با استفاده از چارچوب نظری کارکردگرایی، مهمترین مرکز تصمیم گیری و دامنه و جریان قدرت رهبری در نظام سیاسی اسلامی را از منظر مقام معظم رهبری با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. یافته پژوهش حکایت از آن دارد که آیت الله خامنه ای نهاد رهبری را ولی و نماینده عام مردم می داند که با انتخاب و اراده مردم، تصمیمات و اختیارات او قدرت اعمال پذیری پیدا می نماید؛ و رهبری با پیوند دادن اجزا به یکدیگر، نظم و ثبات را در سیستم برقرار می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The position of leadership in the political system according to Ayatollah Khamenei

نویسندگان [English]

  • Mahmood Alipur, Georgia 1
  • Yusef Musivand 2
1 Assistant Professor, Department of Political Science, Ayatollah Borujerdi University, Borujerd, Iran
2 Master's student, Ayatollah Borujerdi University, Borujerd, Iran.
چکیده [English]

The main goal of the current research was the position of leadership from the perspective of Ayatollah Khamenei. In the most important decision-making center in the framework of the Islamic system, from the point of view of Ayatollah Khamenei, whether as an individual or an institution, he identifies and identifies the main issues of society's politics. In the scope of power does the scope of the power of leadership include the realms of people's private lives? The question investigated in the research is: From the perspective of Ayatollah Khamenei, what is the position of leadership in the Islamic political system? In response to this question, the hypothesis is proposed that" from the point of view of Ayatollah Khamenei, the most important decision-making center is the people, and the scope of leadership power is within the framework of laws and the flow of power from the society's pyramid". In This research, using the theoretical framework of functionalism, the most important decision-making center and the scope and flow of leadership power in the political system were investigated from the perspective of the supreme leader using the descriptive-analytical method. The findings of the research indicate that Ayatollah Khamenei considers the institution of leadership to be the guardian and general representative of the people, that with the choice and will of the people, his decisions and powers gain the power to be implemented; And leadership establishes order and stability in the system by connecting the components to each other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ayatollah Khamenei
  • leadership
  • functionalism
  • decision-making center
  • Islamic political system

مراجع

ابراهیم‌زاده آملی، عبدالله (۱۳۹۳). منشأ مشروعیت ولایت فقیه از دیدگاه امام و رهبری (با برسی دیدگاه‌ها در این زمینه). حکومت اسلامی، شماره ۷۳، ص ۱۱۰-۸۳.
 ابوالحمد، عبدالحمید (۱۳۵۳). مبانی سیاست. تهران: توس، چاپ دهم.
 ادگار، اندرو؛ سج ویک، پیتر (۱۳۸۸). مفاهیم بنیادی نظریه‌های فرهنگی. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه.
اشرفی، اکبر؛ علیزاده سیلاب، قدسی (۱۳۹۵). ولایت مطلقه فقیه در اندیشه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای. پژوهشنامه انقلاب اسلامی، شماره ۲۱، ص ۲۳-۵۰.
بی‌نا (۱۳۹۰). تعریف مشروعیت-تعریف مقبولیت-مقبولیت و مشروعیت-نقش مردم در حکومت. قابل دسترس در: https://www.porseman.com/!145354
 بی‌نا (۱۳۹۹). نظریه مشروعیت مبتنی بر رضایت و خواست مردم. قابل دسترس در: http://maab.iki.ac.ir/node/1665
ترخان، قاسم (۱۳۹۵). پایه‌های مشروعت حکومت اسلامی (با تأکید بر آرای آیت‌الله خامنه‌ای). علوم سیاسی، شماره ۷۴، ص ۳۰-۷.
 توسلی، غلام‌عباس (۱۳۸۶). نظریه‌های جامعه‌شناسی. تهران: نشر سمت، چاپ سیزدهم.
خامنه ای، سید علی (14/6/1372). بیانات در دیدار مسؤولان و قشرهاى مختلف مردم در روز ولادت پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع). قابل دسترس در: https://www.leader.ir/fa/speech/894
خامنه‌ای، سید علی (10/04/1370). سخنرانی‌ در دیدار مسؤولان‌ و کارگزاران‌ نظام‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌، به‌ مناسبت‌ عید سعید غدیر.  قابل دسترس در: 533https://www.leader.ir/fa/speech/
خامنه‌ای، سید علی (۱۳۶۴). حکومت در اسلام. تهران: روابط عمومی و نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ج2.
خامنه‌ای، سید علی (۱۳۷۶). حدیث ولایت، مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری. تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
خامنه‌ای، سید علی (۱۳۸۷). هدیه الهی؛ مشخصه‌های حکومت اسلامی و ولایت فقیه. تهران: موسسه فرهنگی قدر ولایت، چاپ .وم،
خامنه‌ای، سید علی (۱۳۹۱). ولایت و حکومت. تهران: صهبا.
خامنه‌ای، سید علی (۱۳۹۲). طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن. تهران: صهبا.
خامنه‌ای، سید علی (۱۳۹۳). ولایت فقیه و رهبری. قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27304
خامنه‌ای، سید علی (14/03/1378). متن کامل خطبه‌هاى نماز جمعه تهران به امامت مقام معظم رهبرى. قابل دسترس در: https://www.leader.ir/fa/speech/1769
خامنه‌ای، سید علی (14/3/1377). بیانات در اجتماع باشکوه عزاداران مراسم نهمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینى. قابل دسترس در: 1631https://www.leader.ir/fa/speech/
خامنه‌ای، سید علی (14/3/1378). متن کامل خطبه‌هاى نماز جمعه تهران به امامت مقام معظم رهبرى. قابل دسترس در: 1769https://www.leader.ir/fa/speech/
خامنه‌ای، سید علی (20/11/1368). خطبه‌های نماز جمعه‌ تهران‌. قابل دسترس در: 14946https://www.leader.ir/fa/speech/
خامنه‌ای، سید علی (20/4/1369). سخنرانی‌ در دیدار با مسؤولان‌ و کارگزاران‌ نظام‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌، به‌ مناسبت‌ عید سعید غدیر. قابل دسترس در: 325https://www.leader.ir/fa/speech/
خامنه‌ای، سید علی (26/9/1382). بیانات در دیدار اساتید و دانشجویان قزوین. قابل دسترس در: 2508https://www.leader.ir/fa/speech/
خامنه‌ای، سید علی (4/12/1377). پیام مقام معظم رهبری به مناسبت سومین دوره مجلس خبرگان. قابل دسترس در:  1720https://www.leader.ir/fa/content/
خامنه‌ای، سید علی (بی‌تا). روح توحید نفی عبودیت غیر خدا. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه.
خرمشاد، محمد باقر؛ امینی، پرویز (۱۳۹۷). مسئله مشروعیت در نظریه مردم‌سالاری دینی آیت‌الله خامنه‌ای. دولت‌پژوهی، شماره ۱۵، ص ۱۳۶-۱۰۹.
رجایی، فرهنگ (۱۳۷۲). تحول اندیشه سیاسی در شرق باستان. تهران: قومس.
سیلانی، علی اکبر (۱۳۹۵). نظام سیاسی مطلوب در فلسفه سیاسی مقام معظم رهبری. معرفت، شماره ۲۲۶، ص ۲۹-۴۶.
شاهرخی، سید حامد (۱۳۹۱). نقش مردم در حکومت اسلامی از نگاه مقام معظم رهبری و شهید صدر. فرهنگ پژوهش، شماره ۱۲، ص ۱-۳۹.
صالحی نجف آبادی، نعمت‌الله (۱۳۶۳). ولایت فقیه؛ حکومت صالحان. قم: موسسه فرهنگی رسا.
عالم، عبدالرحمن (۱۳۹۲). بنیاد‌های علم سیاست. تهران: نشر نی، چاپ بیست و پنجم.
عمادی، عباس (۱۳۹۳). مشروعیت. قابل دسترس در: https://tinyurl.com/y3qwn8ek .
فیرحی، داوود (۱۳۹۱). نظام سیاسی و دولت در اسلام. تهران: نشر سمت، چاپ نهم.
کدیور، محسن (۱۳۷۶). نظریه‌های دولت در فقه شیعه. تهران: نشر نی.
کواکبیان، مصطفی (1378). مبانی مشروعیت در نظام ولایت فقیه. تهران: عروج.
گولد، جولیوس؛ کولب، ویلیام (۱۳۸۴). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر پرهام. تهران: مازیار، چاپ دوم.
محسنی، منوچهر (1393). مقدمات جامعه‌شناسی. تهران: دوران، چاپ بیست و نهم.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳69). پرسش‌ها و پاسخ‌ها. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ج1.
منتظری، حسینعلی (۱۴۰۸ق). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة. قم: المرکز العالمی الدراسات الاسلامیة، ج1.
 
Beetham, D. (1991). Max Weber and the Legitimacy of the Modern State. Analyse & Kritik, 13, P. 34-45.
Lipset, S.M. (1993). The Social Requisites of democracy Revisite Presidential Address. American Sociological Review, Vol.59, No. 1, P. 1-22.
Walzer, M. (1982). Obligations: Essays on Disobedience, War, and Citizenship. 4th ed. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار