شکل‏‌گیری منطقه‏‌ی زوپا بین ایران و ترکیه در بحران سوریه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پسادکتری روابط بین‌‏الملل، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری روابط بین‏الملل، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

3 استادیار علوم سیاسی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

تحولات سوریه با شروع اعتراضات، درگیری‏‌ها و ائتلاف‏‌های داخلی به موازات رقابت‏‌های خارجی زمینه‏‌ی تبدیل شدن به یک بحران تمام ‏عیار را به وجود آورد. طی چند سال اخیر علی‌‏رغم فروکش کردن شدت بحران، اما می‏‌توان آن را آتش زیر خاکستری دانست که با هر جرقه‌‏ای احتمال برافروختن آن وجود دارد. یکی از علل کاهش دامنه‏‌ی بحران توافقات دو بازیگر مؤثر منطقه‌‏ای در این بحران یعنی ایران و ترکیه با وجود اختلافات ابتدایی بوده است (مسأله). این مقاله با اتکاء بر رهیافت زوپا (ZOPA) به دنبال پاسخ به این سؤال است که؛ علت و نقاط مورد توافق منطقه‌‏ی زوپا بین ایران و ترکیه به عنوان کنشگران تأثیرگذار در بحران سوریه چیست؟ (سؤال). در بحران سوریه به عنوان پژوهش بر مبنای استدلال کل به جزء و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی (روش) حاکی از آن است که چرخش اوضاع سوریه به نفع ایران زمینه‏‌ی گرایش ترکیه به ایجاد منطقه‌‏ی توافق را فراهم آورد که در این منطقه بر روی موارد ماندن اسد در قدرت، حفظ تمامیت ارضی سوریه، بازگشت آورگان سوری و بازسازی سوریه بین دو کشور توافق صورت گرفت (یافته‏‌ها).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Formation of the Zone of Possible Agreement (ZOPA) between Iran and Turkey in the Syrian Crisis

نویسندگان [English]

  • Hamid Ahmadinejad 1
  • Sajad Gheytasi 2
  • Shohreh Pirani 3
1 Postdoctoral in International Relations, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Phd Student in International Relations, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran
3 Assistant Professor of Political Science, Shahed University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The developments in Syria, which began with protests, internal conflicts, and external rivalries, have escalated into a full-blown crisis. Despite a decrease in the intensity of the crisis in recent years, it remains a smoldering fire that could reignite at any moment. One of the contributing factors to the reduction in the scope of the crisis has been the agreements between two influential regional actors Iran and Turkey, despite their initial differences (Problem). This article, using the ZOPA approach, aims to answer the question: What are the reasons and points of agreement for the ZOPA region between Iran and Turkey, as influential actors in the Syrian crisis? (Question).The research findings, based on a descriptive-analytical method and using Deductive reasoning (Method), indicate that the changing situation in Syria has led to Turkey's inclination towards creating a zone of agreement. Within this zone, the two countries have reached agreements on issues such as the preservation of Assad's power, maintaining Syria's territorial integrity, repatriating Syrian refugees, and reconstructing the country (Findings).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crisis
  • Syrian Crisis
  • Regional Actors
  • Zone of Possible Agreement (ZOPA)
  • Points of Agreement

مراجع

ابطحی، سیدمصطفی، زمانیان، سیدسعید و طاهری، ابوالقاسم. (1399). بررسی سیاست‏‌های فراملی جمهوری اسلامی ایران و امنیت ایران و خاورمیانه. فصلنامه رهیافت‏ ها انقلاب اسلامی، 14(53)، 222-205.
احمدیان، قدرت، دانش‏نیا، فرهاد و کرمیان، کرم‏رضا. (1395). هویت و سیاست خارجی خاورمیانه‌‏ای ایران و ترکیه در سوریه. فصلنامه سیاست جهانی، 5(4)، 173-141.
اشرفی، اکبر و بابازاده‏جودی، امیرسعید. (1394). سیاست خارجی روسیه و آمریکا نسبت به بحران سوریه. فصلنامه مطالعات روابط بین ‏المل، 8(32)، 65-43.
اصغریان‏کاری، زینب. (1399). راهبردهای سردار سلیمانی برای حل بحران‏ های منطقه غرب آسیا. در: دومین همایش بین‏المللی گام دوم انقلاب، (2)، 23-1.
باکیر، علی حسین. (1398). روند آستانه، اهداف مشترک و متفاوت دولت ‏های ضامن آن. دیپلماسی ایرانی.
ببری، نیکنام و ابراهیمی، شهروز. (1397). بحران سوریه و تاثیر آن بر منافع ملی و منطقه‏‌ای ترکیه. فصلنامه پژوهش‌‏های روابط بین‏ الملل، 8(2)، 177-149.
ترابی، قاسم و محمدیان، علی. (1394). تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران سوریه از منظر واقع‏گرایی تدافعی. فصلنامه بحران‏ پژوهی جهان اسلام، 2(3)، 90-61.
تقی‏لو، فرامرز و خیری، مصطفی. (1399). ترکیه، بحران سوریه و سیاست مقابله با ظهور کردستان (2020-2011). پژوهش‏نامه ایرانی سیاست بین‌‏الملل، 9(1)، 84-55.
حاج‏ محمدی، علی و منتظرقائم، مهدی. (1394). رسانه‏ها و بحران‏های بین‏ المللی و منطقه‌‏ای؛ تحلیل انتقادات پیش‏فرض مقاله‌‏های خبری مطبوعات ترکیه درباره بحران سوریه. دوفصلنامه دانش سیاسی، 11(1)، 177-145.
حسام ‏قاضی، روژان و نوری، مهدی. (1396). جایگاه ترکیه در مناقشات متعارضین بحران سوریه. فصلنامه بحران‏ پژوهی جهان اسلام، 4(7)، 102-79.
حمیدفر، حمیدرضا، عباسی، مجید و کهریزی، فاطمه. (1397). بحران سوریه و تقابل دو راهبرد متفاوت ایران و ترکیه در مدیریت بحران در منطقه غرب آسیا. دوفصلنامه سیاست و روابط بین‏الملل، 3(3)، 137-113.
درج، حمید و مسعودنیا، حسین. (1397). پردازش دلایل دگردیسی در سیاست خارجی ترکیه در قبال بحران سوریه. مجله سیاست دفاعی، 26(14)، 105-73.
درج، حمید و مسعود‏نیا، حسین. (1398). تجزیه و تحلیل رویکرد و منافع ژئوپلیتیکی سه کشور ایران، ترکیه و عربستان در قبال تحولات سوریه. مجله پژوهش‌های جغرافیای سیاسی، 3(3)، 105 تا 132.
صادقی، سیدشمس‏الدین و رحیمی، احمد. (1396). دیاسپورای کُرد و نقش منافع ژئوپلیتیک در تحول راهبرد ترکیه نسبت به کردهای عراق و سوریه (1395-1382). فصلنامه سیاست، 47(2)، 411-430.
عسگرخانی، ابومحمد و عبدالسلام، تقی. (1395). بررسی تطبیقی سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه از 2015 تا 2010. فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، 12(37)، 40-7.
کیانی، داوود و خانمحمدی، زهره. (1392). واکاوی علل حضور روسیه در بحران سوریه. فصلنامه راهبرد، 22(69)، 114-87.
گلچین‏ پور، علیرضا و گودرزی، مهناز. (1401). روابط منطقه‌‏ای ایران و ترکیه پس از تحولات سوریه (20170-2010). فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌‏المللی، 14(52)، 51-41.
محمودی‏کیا، محمود و فرهادی، عباس. (1398). بررسی مقایسه‌‏ای کنش سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه براساس نظریه سازه‌‏انگاری. فصلنامه مطالعات روابط بین‏الملل، 12(47)، 178-151.
مسعودنیا، حسین و دیگران. (1391). ترکیه و بحران سوریه؛ از میانجی گری تا حمایت از مخالفان دولت. فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، 1(4)،110-83.
نجات، سیدعلی. (1396). بحران سوریه و بازیگران منطقه‌‏ای. تهران: انتشارات ابرار معاصر.
نیاکوئی، امیر و بهمنش، حسین. (1391). بازیگران معارض در بحران سوریه: اهداف و رویکردها. فصلنامه روابط خارجی، 4(4)، 128-97.
وفایی‏فرد، فرهاد و طالبی ‏آرانی، روح‏الله. (1398). آینده روابط ایران و روسیه بر سر سوریه: همکاری یا منازعه؟. فصلنامه پژوهش‏‌های سیاسی جهان اسلام، 9(4)، 118-93.
Ahmadian, Hassan and Mohseni, Payam. (2020). Iran’s Syria Strategy: The Evolution of Deterrence. PP. 231-262, in: Deterrence in the 21st Century: Insights from Theory and Practice, Netherlands: Asser Press.
Alfajri, Luerdi. (2018). Turkey’s Foreign Policy Strategy Change in Syrian Crisis (2016-2017). Jurnal Hubungan Internasional, 7(1): 48-59.
Aslan, murat. (2019). turkey’s teconstruction todel in tyria, İstanbul: SETA.
Asseburg, Muriel. (2020). Challenges and Policy Options for the EU and its Member States, in:  Stiftung Wissenschaft und Politik, Available at: https://www.swp-berlin.org/10.18449/2020RP11/. (Accessed on: 02 October 2023).
Azizi, Hamidreza and Çevik, Salim. (2022). Turkish and Iranian Involvement in Iraq and SyriaCompeting strategies, Stiftung Wissenschaft und Politik, 58: 1-8 (doi:10.18449/2022C58).
Bora, Birce. (2017). What is behind the hostility between Iran and Turkey?. in: AlJazeera, Available at: https://www.aljazeera.com/features/2017/2/26/what-is-behind-the-hostility-between-iran-and-turkey. (Accessed on: 02 October 2023).
Clarka, William A. and Lisowskib, William. (2017), Prospect theory and the decision to move or stay. Proceedings of the National Academy of Sciences, 114(36): 1-9.
Demir, Sertif and Yilmaz, Muzaffer Ercan. (2020). An Analysis of the Impact of the Syrian Crisis on Turkey’s Politic Military, Social and Economic Security. Gazi Akademik Bakis Dergisi; Ankara, 13(26): 1-19.
Duerfeldt, Austin. (2018). Gold Star Negotiations: ZOPA. in: CropWatch, Available at: https://cropwatch.unl.edu/2018/gold-star-negotiations-zopa. (Accessed on: 02 October 2023).
Grajewski, Nicole. (2021). The Evolution of Russian and Iranian Cooperation in Syria. in: CSIS, Available at: https://www.csis.org/analysis/evolution-russian-and-iranian-cooperation-syria. (Accessed on: 02 October 2023).
Kaduri, Eden and Essa, Jony. (2022). 11 Years of War in Syria: Situation Assessment. in: INSS, Available at: https://www.inss.org.il/publication/syria-war-11-years/. (Accessed on: 02 October 2023).
Kamrava, Mehran. (2017). The Great Game in West Asia: Iran, Turkey and the South Caucasus, New York: Oxford University Press.
Merino, Marcela. (2017). Understanding ZOPA: The Zone of Possible Agreement. in: Harvard Business School Online, Available at: https://online.hbs.edu/blog/post/understanding-zopa. (Accessed on: 02 October 2023).
Mintz, Alex and Sofrin, Amnon. (2017). Decision Making Theories in Foreign Policy Analysis. in: Oxford Research Encyclopedia, Available at: https://oxfordre.com/politics/display/10.1093/acrefore/9780190228637.001.0001/acrefore-9780190228637-e-405. (Access 2 October 2023).
Oliveira Dias, Murillo. (2019). People, Process, and Substance: Current Definitions on Negotiation. International Journal of Commerce and Economics, 1(4): 1-9.
Othman Agha, Munqeth. (2022). The Selective Reconstruction of Syria: Challenges for EU Policy. in: Istituto Affari Internazionali, Available at: https://www.iai.it/sites/default/files/iaicom2245.pdf. (Accessed on: 02 October 2023).
Phillips, Christopher. (2014). Into the Quagmire: Turkey’s Frustrated Syria Policy. in: Chatham House, Available at: https://www.chathamhouse.org/sites/default/files/public/Research/Middle%20East/1212bp_phillips.pdf. (Accessed on: 02 October 2023).
Reliefweb. (2018). The Many Roles of Turkey in the Syrian Crisis. in: Reliefweb, Available at: https://reliefweb.int/report/turkey/many-roles-turkey-syrian-crisis. (Accessed on: 02 October 2023).
Siccardi, Francesco. (2021). How Syria Changed Turkey’s Foreign Policy. in: Policy Commons, Available at: https://policycommons.net/artifacts/1815392/how-syria-changed-turkeys-foreign-policy/2551695/. (Accessed on: 02 October 2023).
Sun, Degang. (2009). Brothers Indeed: Syria-Iran Quasi-alliance Revisited. Journal of Middle Eastern and Islamic Studies (in Asia), 3(2): 67-80.
Tastekin, Fehim. (2018). Turkey wants its share of Syria’s reconstruction. in: Al-Monitor, Available at: https://www.al-monitor.com/originals/2018/08/turkey-syria-ankara-wants-its-share-in-reconstruction.html. (Accessed on: 02 October 2023).
Yacouban, Mona. (2023). Ukraine’s Consequences Are Finally Spreading to Syria. in: War On the Rocks, Available at: https://warontherocks.com/2023/01/ukraines-consequences-are-finally-spreading-to-syria/. (Accessed on: 02 October 2023).
بحران پژوهی جهان اسلام
دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 31
فصل زمستان
اسفند 1402
صفحه 27-49

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار